Πέμπτη 27 Ιανουαρίου 2022

Η ΜΠΑΛΑΝΤΑ ΤΟΥ ΜΑΟΥΤΧΑΟΥΖΕΝ


Η ΜΠΑΛΑΝΤΑ ΤΟΥ ΜΑΟΥΤΧΑΟΥΖΕΝ Στίχοι: Ιάκωβος Καμπανέλης Mουσική :Μίκης Θεοδωράκης Τραγουδά η Μαρία Φαραντούρη Τι ωραία που είν' η αγάπη μου με το καθημερνό της φόρεμα κι ένα χτενάκι στα μαλλιά. Κανείς δεν ήξερε πως είναι τόσο ωραία. Κοπέλες του Άουσβιτς, του Νταχάου κοπέλες, μην είδατε την αγάπη μου; Την είδαμε σε μακρινό ταξίδι, δεν είχε πιά το φόρεμά της ούτε χτενάκι στα μαλλιά. Τι ωραία που είν' η αγάπη μου, η χαϊδεμένη από τη μάνα της και τ' αδελφού της τα φιλιά. Κανείς δεν ήξερε πως είναι τόσο ωραία. Κοπέλες του Μαουτχάουζεν, κοπέλες του Μπέλσεν, μην είδατε την αγάπη μου; Την είδαμε στην παγερή πλατεία μ' ένα αριθμό στο άσπρο της το χέρι, με κίτρινο άστρο στην καρδιά. Τι ωραία που είν' η αγάπη μου, η χαϊδεμένη από τη μάνα της και τ' αδελφού της τα φιλιά. Κανείς δεν ήξερε πως είναι τόσο ωραία.

Τετάρτη 3 Ιουλίου 2019



Το αγόρι με τις ριγέ πιτζάμες


Μαθητές και μαθήτριες του Γ1 τάξης του Γυμνασίου Αγίου Βασιλείου Πάτρας που συμμετείχαν σε πρόγραμμα eTwinning κατά την διάρκεια της σχολικής χρονιάς 2018 - 2019, δραματοποίησαν σκηνές από την ταινία " Το αγόρι με τις ριγέ πιτζάμες" σε κείμενα που εμπνεύστηκαν. 

Πέμπτη 11 Απριλίου 2019

Η «μαία» του Άουσβιτς που αρνήθηκε να πνίξει τα νεογέννητα Εβραιόπουλα. Έσωσε χιλιάδες παιδιά σημαδεύοντας τα με τατουάζ

Η Πολωνή Στανισλάβα Λετέινσκα, τη μαία του Άουσβιτς, η οποία έσωσε τη ζωή εκατοντάδων μωρών. Είχε γεννηθεί το 1896 στην πόλη Λοτζ της Πολωνίας και από μικρή ηλικία εργάστηκε ως μαία. Όταν οι Γερμανοί εισέβαλαν στην Πολωνία ήταν 43 ετών και έμενε σε μια περιοχή μαζί με τους Εβραίους. Η περιοχή μετατράπηκε σε γκέτο και η Στανισλάβα, μαζί με τον σύζυγό της και τα 4 παιδιά της, βοηθούσαν τις εβραϊκές οικογένειες που λιμοκτονούσαν, δίνοντάς τους τρόφιμα και πλαστά έγγραφα. Όταν η δράση τους αποκαλύφθηκε από τη Γκεστάπο, συνελήφθη μαζί με τα μικρότερα παιδιά της και οδηγήθηκε σε στρατόπεδο συγκέντρωσης. Ο σύζυγός της σκοτώθηκε κατά τη εξέγερση της Βαρσοβίας το 1944. Οι γιοι της εστάλησαν σε διαφορετικά στρατόπεδα, ενώ η Στανισλάβα και η κόρη της οδηγήθηκαν στο Άουσβιτς.
Η Στανισλάβα ενημέρωσε τον γερμανό γιατρό ότι ήταν μαία και την άφησε να εργαστεί στη μαιευτική πτέρυγα, όπου θα αναλάμβανε τη φροντίδα των εγκύων, όσων βέβαια έφθαναν στο σημείο της γέννας. Οι περισσότερες Εβραίες που ήταν έγκυες οδηγούνταν σε θαλάμους αερίων ή έκαναν άμβλωση. Ελάχιστες διένυαν όλους τους μήνες εγκυμοσύνης, κατά τη διάρκεια των οποίων ζούσαν σε στρατώνες υπό άθλιες συνθήκες. Αφού γεννούσαν, η «αδερφή Κλάρα» μαζί με τις μαίες του στρατοπέδου, έπνιγαν τα παιδιά σε κουβάδες με νερό μπροστά στις μητέρες. Η Στανισλάβα αρνήθηκε να δολοφονήσει νεογέννητα και παρά τις απειλές των υπόλοιπων νοσοκόμων, ξεγεννούσε τις μητέρες με τη βοήθεια της κόρης της και άλλων κρατουμένων. Βέβαια, υπήρχαν περιπτώσεις που τα μωρά δεν δολοφονούνταν αμέσως. καθώς αν είχαν «άρια» χαρακτηριστικά δίνονταν μέσω του προγράμματος ευγονικής Lebensborn σε Ναζί. Σε αυτές τις περιπτώσεις η Στανισλάβα και οι βοηθοί της σημάδευαν το δέρμα των παιδιών με ένα «τατουάζ», προκειμένου να αναγνωριστούν από τις μητέρες τους όταν θα μεγάλωναν.
Υπολογίζεται ότι η Στανισλάβα ξεγέννησε 3.000 μωρά. Μετά τη γέννηση τα βάπτιζε και προσπαθούσε να τα σώσει με όποιον τρόπο μπορούσε. Περίπου 1.500 παιδιά πνίγηκαν, 1.000 πέθαναν από το κρύο και τις κακουχίες, τα 500 εστάλησαν σε οικογένειες και 30 επιβίωσαν μέσα στο στρατόπεδο συγκέντρωσης. Μετά την απελευθέρωση επέστρεψε στη Λοτζ και συνέχισε να εργάζεται ως μαία. Η συγκλονιστική ιστορία της έγινε γνωστή αρκετά χρόνια μετά το τέλος του πολέμου. Πέθανε το 1974. 

(Η Μαρία – Νικολέτα  Αλ Σαντάιντα επέλεξε αποσπάσματα από το άρθρο. Πηγή: https://www.mixanitouxronou.gr/i-maia-toy-aoysvits-poy-arnithike-na-pnixei-ta-neogennita-evraiopoyla-esose-chiliades-paidia-simadeyontas-ta-me-tatoyaz/ ) 

O άνθρωπος που έστησε "μηχανή" για να σώσει 400 εβραιόπουλα από το Άουσβιτς (19/05/16)


 Ήταν Μάρτιος του 1943  και τα δρομολόγια των τρένων με τους Έλληνες Εβραίους της Θεσσαλονίκης είχαν ξεκινήσει τα δρομολόγια με προορισμό το Άουσβιτς. Ο Άγγελος Κουτσουμάρης ήταν τότε  προϊστάμενος του Πρωτοδικείου Θεσσαλονίκης. Σε μια προσπάθεια να βοηθήσει να σωθούν τουλάχιστον παιδιά των Εβραίων που ετοιμάζονταν για το ταξίδι χωρίς  επιστροφή, έστησε κάτω από τη μύτη των γερμανικών αρχών κατοχής «βιομηχανία» υιοθεσιών Εβραιόπουλων σε χριστιανούς.  Η Γκεστάπο μυρίστηκε τη δικαστική «κομπίνα» και έφτασε στα ίχνη του Κουτσουμάρη. Εκείνος προκειμένου να σώσει  όσους συμμετείχαν στην επιχείρηση, παρουσιάστηκε ο ίδιος στον στρατιωτικό διοικητή της Βέρμαχτ, το γνωστό Μαξ Μέρτεν, στον οποίο δήλωσε ότι ο ίδιος, και αυτός μόνος, ήταν ο εμπνευστής και εκτελεστής του σχεδίου, αναλαμβάνοντας τις ευθύνες του. Η πράξη του θαρραλέου δικαστή  Κουτσουμάρη  ήρθε στο φως πρόσφατα κι ίσως  να μην είχε αποκαλυφθεί ποτέ εάν ο πρώην πρόεδρος του Δικηγορικού Συλλόγου Θεσσαλονίκης, Δημήτρης Γαρούφας, δεν ενημέρωνε την Ισραηλιτική Κοινότητα , ζητώντας την απόδοση τιμών στον πρωτοδίκη για τη πράξη του αυτή πράγμα που έγινε με  αφορμή το ετήσιο μνημόσυνο για τα θύματα του Ολοκαυτώματος. 
(Η Δέσποινα Λέκκα επέλεξε αποσπάσματα από το άρθρο του Στ. Τζήμα από την Καθημερινή. Πηγή:  http://www.enallaktikos.gr/ar25594el-o-anthrwpos-poy-estise-mixani-gia-na-swsei-400-evraiopoyla-apo-to-aoysvits.html)

Ο Θεσσαλονικιός που έσωσε δύο εβραιόπουλα από τους ναζί (27.01.18)

Μία ιστορία αγάπης μέσα στη θηριωδία - Μιλούν στη Voria η κόρη της διασωθείσας Εβραιοπούλας, Λούσι Μπέζα και ο εγγονός του σωτήρα της, Κωστής Παύλου. Το Ολοκαύτωμα σημάδεψε ανεπανόρθωτα την πόλη της Θεσσαλονίκης καθώς περίπου 50.000 Εβραίοι της πόλης αφανίστηκαν από τους Ναζί. 
Σήμερα, Ημέρα Μνήμης των Ελλήνων Εβραίων Μαρτύρων και Ηρώων του Ολοκαυτώματος, έρχονται στο μυαλό ξανά οι ατελείωτες ιστορίες πόνου, καταστροφής, και προδοσίας των Εβραίων που έζησαν τη φρίκη της ναζιστικής θηριωδίας του Β' Παγκοσμίου Πολέμου. Ανάμεσα σε αυτές ωστόσο ξεχωρίζουν και κάποιες ιστορίες αγάπης και ανιδιοτέλειας όπου Θεσσαλονικείς διακινδύνεψαν ακόμα και την ίδια τους τη ζωή για να σώσουν τους Εβραίους φίλους και γείτονες τους. Μια τέτοια ιστορία είναι αυτή του Νίκου Μανιά που κατάφερε να σώσει τα δύο μεγαλύτερα παιδιά του καλού του φίλου και γείτονα, Σαμουήλ Καράσσο. 
Η Μαίρη Καράσσο ήταν μόλις είκοσι χρονών όταν άρχισε να βλέπει τη ζωή της να αλλάζει δραματικά, με την άφιξη των γερμανικών δυνάμεων κατοχής στη Θεσσαλονίκη.
Οι Γερμανοί, όπως λέει, δεν δείχνουν άμεσα τις προθέσεις τους. «Ελάχιστοι μόνο κατάλαβαν τι θα γινόταν και έφυγαν»  Λίγο αργότερα ωστόσο, δημιουργούν τα γκέτο μέσα στην πόλη και επιβάλλουν στους Εβραίους να κυκλοφορούν μόνο με το αστέρι του Δαυίδ.
Ο Νίκος Μανιάς  του προτείνει να βγάλει πλαστές ταυτότητες για όλους, και έπειτα η οικογένεια να χωριστεί σε δύο ομάδες και να φύγει για την Αθήνα. Η μία ομάδα θα αποτελούνταν από τα δύο μεγάλα αδέρφια της οικογένειας, τη Μαίρη και τον Αβραάμ, και η δεύτερη από τη μητέρα, Ρασέλ, τον πατέρα, Σαμουήλ και τα τρία μικρότερα παιδιά της οικογένειας.
Μόλις φτάνουν στην Αθήνα τα δύο αδέρφια βρίσκουν την οικογένεια του αδερφού του Νίκου, του Σπήλιου Μανιά, που φρόντισε τα δύο εβραιόπουλα, σαν παιδιά της. Οι γείτονες όμως ξεκίνησαν να σχολιάζουν και να αναρωτιούνται ποια είναι τα δύο νέα αυτά παιδιά που ξεκίνησαν να ζουν στο σπίτι του Σπήλιου Μανιά
Τα δύο αδέρφια παραμένουν στην Αθήνα μέχρι την απελευθέρωση της πόλης από τους Γερμανούς. Ο αδερφός της Μαίρης, ο Αβραάμ είναι ο πρώτος που επιστρέφει στη Θεσσαλονίκη για να μάθει τι έχει απογίνει η υπόλοιπη οικογένεια καθώς τόσο καιρό δεν κατάφεραν να λάβουν νέα τους.
Σύμφωνα με την κ. Μπέζα, ο συνέταιρος του παππού της πρόδωσε την οικογένεια καθώς ήταν ο μόνος μετά τον Μανιά που ήξερε πού θα κρυβόταν.
Όλη η οικογένεια επιβιβάστηκε στο τελευταίο τρένο που αναχώρησε από τη Θεσσαλονίκη για το Άουσβιτς, όπου και χάθηκαν όλοι.
Ο Αλμπέρ Αβραάμ μαθαίνει τα νέα από τον φίλο του πατέρα του, Νίκο Μανιά. Ο ίδιος όμως δεν έχει να αντιμετωπίσει μόνο τη θλίψη για το τραγικό τέλος της οικογένειας του, αλλά και τις κλειστές πόρτες της ελληνικής κοινωνίας. Λίγο αργότερα, η μητέρα της ακολούθησε τον αδερφό της στη Θεσσαλονίκη. Ενώ ο Αλμπέρ Αβραάμ έφυγε στο Ισραήλ, η ίδια συνέχιζε να ζει και παντρεύτηκε στη Θεσσαλονίκη. Το 1947 γεννάει τη Λούσι Μπέζα, το πρώτο της παιδί και λίγα χρόνια αργότερα εγκαθίσταται μόνιμα στην Αθήνα.
Τα λόγια δεν μπορούν να περιγράψουν την ευγνωμοσύνη της για τον Νίκο Μανιά και τη συγκίνηση της. «Έσωσε μια ολόκληρη οικογένεια. Εγώ, τα παιδιά μου, τα εγγόνια μου δεν θα υπήρχαν αν δεν ήταν αυτός»!
Την ίδια συγκίνηση όμως εκφράζει και ο εγγονός του σωτήρα της οικογένειας Καράσσο, ο Κωστής Παύλου Μανιάς. Μάλιστα για να μείνει ζωντανή η ιστορία του παππού του και της οικογένειας Καράσσο, ο Κωστής Παύλου την κατέγραψε και της έδωσε τον τίτλο «Το τελευταίο τραίνο».  
(Η Έλενα Παπαφίδη επέλεξε αποσπάσματα από το άρθρο της Αλεξίας Καλαϊτζή, Πηγή: https://www.voria.gr/article/i-istoria-me-ton-thessalonikio-pou-esose-dio-evreopoula-apo-tous-nazi)

Σε αυτό το κτίριο της Παύλου Μελά κάποιοι Θεσσαλονικείς έσωσαν τρία εβραιόπουλα από τους ναζί (30/11/18)

Εκεί όπου η Παύλου Μελά συναντά την Τσιμισκή, στην πολύβουη Διαγώνιο, βρίσκεται πραγματικά η καρδιά του παλιού κέντρου της πόλης. Η καρδιά όμως δεν είναι μόνο για να κυκλοφορεί το αίμα, είναι και το κέντρο των αισθημάτων. Εκεί, λοιπόν, στην καρδιά, υπάρχει ακόμα το αποτύπωμα μιας ιστορίας έντονων συναισθημάτων, πολέμου, φόβου, εγκλεισμού, απόγνωσης και τελικά λύτρωσης, βιωμένης από μια παιδική ψυχή, τη δεκάχρονη τότε Ροζίνα Άσσερ Πάρδο.
Εκείνη και η οικογένειά της έζησαν κρυμμένοι για 540 ημέρες κατά τη διάρκεια της ναζιστικής κατοχής. Λίγο προτού η Ελλάδα εισέλθει στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο η οικογένεια Πάρδο ζούσε την ανέμελη ζωή που τους εξασφάλιζε η οικονομική τους άνεση. Για την οικογένεια η ανασφάλεια θα ξεκινήσει όταν ο πατέρας Χάιμ Πάρδο δεν θα παραστεί στο κάλεσμα-δημόσιο εξευτελισμό όλων των Εβραίων αρρένων στην πλατεία Ελευθερίας το καλοκαίρι του 1942. Όταν, δε, η οικογένεια αναγκάστηκε να μετακομίσει μαζί με όλους τους Ιουδαίους στο γκέτο, ο πατέρας συγκαταλέχθηκε στα εκατό επιφανή μέλη της ιουδαϊκής κοινότητας, ένα από τα οποία θα εκτελούνταν, σε περίπτωση που κάποιος από τους χιλιάδες έγκλειστους δραπέτευε. Διαπιστώνοντας τον κίνδυνο του άμεσου θανάτου, αποφάσισε να δραπετεύσει ο ίδιος και να εξασφαλίσει καταφύγιο για την οικογένειά του. Έκρυψε χρήματα, λίρες και τιμαλφή και σε συνεννόηση με τον φίλο του γιατρό και διευθυντή του ΙΚΑ της πόλης Γιώργο Καρακώτσο φυγάδευσε και την οικογένειά του. Εδώ η αφήγηση της μικρής Ροζίνας είναι συγκλονιστική, καθώς μαζί με τη μικρή αδελφή της δραπέτευσαν από ένα κακοφυλαγμένο σημείο του γκέτο, ξήλωσαν τα κίτρινα αστέρια από τα παλτά τους και συνάντησαν τη κα Φαίδρα Καρακώτσου που τους ενημέρωσε ότι στο εξής δεν θα ήταν η Ροζίνα και η Ντενίζ αλλά η Ρούλα και η Νίτσα… κλειδαμπαρώθηκαν τον Απρίλιο του 1943 οικογενειακώς στο κενό διαμέρισμα της οικογένειας Καρακώτσου στη Διαγώνιο. Παρότι όποιος έδινε καταφύγιο σε Εβραίο εκτελούνταν και όποιος έδινε πληροφορίες για κρυμμένους Εβραίους λάμβανε γενναία αμοιβή, μια συνωμοσία σιωπής προστάτεψε την οικογένεια, και μάλιστα σε εποχές μεγάλης ένδειας και απελπισίας. Η μικρή Ροζίνα, σαν άλλη Άννα Φρανκ, κρατούσε ημερολόγιο όχι με το όνομά της αλλά ως Ρούλα Καρακώτσου, μέχρι που κάποια στιγμή σταμάτησε, φοβούμενη πως αν το έβρισκαν οι Γερμανοί, θα τους πρόδιδε όλους. Σύντροφός τους η δεκατριάχρονη ψυχοκόρη του ζεύγους Καρακώτσου, η Μαρία Κάβουρα. Η μικρή Μαρία όχι μόνο δεν τους μαρτύρησε αλλά, στην κορύφωση της ιστορίας, αποδείχθηκε ο σωτήρας όλων. Όταν η Γκεστάπο έψαχνε σπίτια για να επιτάξει και εισέβαλε στο διαμέρισμα, διαπιστώνοντας ότι ένα δωμάτιο ήταν κλειδωμένο, ήταν η Μαρία που εξήγησε στους καχύποπτους Γερμανούς ότι ο μικρός της οικογένειας κλειδώνει την πόρτα του για παιχνίδι. Ακόμα και ένας Γερμανός αξιωματικός, ο Βάλτερ, επισκέπτης των Καρακώτσων, έδειξε σωτήρια αδιαφορία και, παρότι γνώριζε πως στο διαμέρισμα τάχα ζούσε μια κυρία Αιγυπτιώτισσα με τις τρεις κόρες της, ποτέ δεν θέλησε να ασχοληθεί ιδιαίτερα με το προφανές ψέμα.

Πέρασε ενάμισης χρόνος με λιγοστό φαγητό, περπάτημα με τις κάλτσες για να μη δημιουργείται θόρυβος, ατελείωτο διάβασμα και πλέξιμο μέχρι που έφτασε η πολυπόθητη απελευθέρωση τον Οκτώβριο του 1944. Μετά από λίγους μήνες αφίχθησαν οι πρώτοι ρακένδυτοι λιπόσαρκοι ομόθρησκοί τους από τα στρατόπεδα του θανάτου. Όταν οι Θεσσαλονικείς ρωτούσαν για την τύχη των οικογενειών τους, μιλούσαν για θαλάμους αερίων και κρεματόρια. Νόμιζαν ότι είχαν αποτρελαθεί. Κανείς δεν τους πίστευε. Κανείς δεν μπορούσε να διανοηθεί τη βιομηχανικής κλίμακας εξόντωση όσων οι νάζι θεωρούσαν υπανθρώπους… Η αλήθεια όμως ήταν απάνθρωπη. Σχεδόν ολόκληρη η πανάρχαια εβραϊκή κοινότητα της Θεσσαλονίκης είχε εξοντωθεί.

Εδώ βρίσκεται και η δύναμη της ιστορίας αυτής, μιας ιστορίας κουράγιου και προνοητικότητας των γονιών, υπακοής και δέους των παιδιών και απίστευτου ρίσκου της οικογένειας Καρακώτσου. Πολλές είναι οι ιστορίες για το τέλος της ιουδαϊκής κοινότητας της πόλης και όλες μιλούν για καχυποψία και οικονομικό ανταγωνισμό μεταξύ χριστιανών και Εβραίων, για την ισοπέδωση του αχανούς εβραϊκού νεκροταφείου και τη χρήση των μαρμάρων ως οικοδομικού υλικού από τις Αρχές της πόλης, για τη λεηλασία των περιουσιών και πολλά άλλα. Πέρασαν πολλά χρόνια από τότε και η κ. Ροζίνα Άσσερ Πάρδο μεγάλωσε, έκανε οικογένεια, απέκτησε παιδιά και εγγόνια και ζει στην Αθήνα. Έγραψε, μάλιστα, κι ένα βιβλίο με τίτλο 548 μέρες με άλλο όνομα. Tα μέλη της οικογένειας Καρακώτσου τιμήθηκαν ως Δίκαιοι των Εθνών από το Yad Vashem, ενώ ως φόρος τιμής στη «συνωμοσία» για τη σωτηρία αυτής της οικογένειας το κτίριο στέκει ακόμα όρθιο, παρά το «ολοκαύτωμα» της αντιπαροχής που εξόντωσε τις ελληνικές πόλεις. Στέγασε κάποτε το Μακεδονικό Ωδείο και τώρα στεγάζει ενοικιαζόμενα διαμερίσματα στο νούμερο 105 πια της Τσιμισκή." 
(Η Δανάη Κανταρτζόγλου επέλεξε κομμάτια από το άρθρο του Ρομύλου Μαντζούρα. Πηγή: https://thesstips.wordpress.com/2018/11/30/pavlou-mela-evraioi-thessaloniki/ )


Η ΜΠΑΛΑΝΤΑ ΤΟΥ ΜΑΟΥΤΧΑΟΥΖΕΝ

Η ΜΠΑΛΑΝΤΑ ΤΟΥ ΜΑΟΥΤΧΑΟΥΖΕΝ Στίχοι: Ιάκωβος Καμπανέλης Mουσική :Μίκης Θεοδωράκης Τραγουδά η Μαρία Φαραντούρη Τι ωραία που είν' η αγάπη ...